Miyom nedir?
Fibroidler, rahimin düz kas dokusundan gelişen iyi huylu tümörlerdir. Ayrıca uterus leiomyomları veya miyomları olarak da adlandırılırlar.
Miyomlar neden oluşur?
Miyomlar ne sebeple ortaya çıktığı net olmayan genellikle iyi huylu tümöral dokulardır. Miyomları neyin oluşturduğuna dair net sebepler bilinmemektedir. Üreme çağındaki kadınlarda görülmesi ve bu dönemde büyüme eğilimde olması, kadınlık hormonunun (östrojen) miyom gelişiminde etkili olduğu göstermektedir. Yine ailesel ve genetik yatkınlıkta, miyom oluşmasında önemli birer risk faktörüdür.
Miyom Çeşitleri Nelerdir?
İntramural Miyom
En sık görülen miyom tipidir. Bu miyom tipinde miyom, rahmin kaslı dokusu içinden gelişir. 1 cm ile 15-20 cm olabilecek boyutlara, 2-3 kg ağırlığına kadar bile ulaşabilir.
Subseröz Miyom
Subseröz miyomlar rahmin karın iç yüzüne bakan duvarından gelişirler. Genellikle büyük boyutlarda farkedilirler. Hatta çıplak gözle, zayıf kişilerde, karın ön duvarında asimetrik kitleler olarak fark edilebilirler. Tu tipte küçük boyuttaki miyomlar, genelde rutin kontrollerde, hastanın bir şikayeti yokken farkedilir ve takibe alınırlar. Büyük boyuttaki miyomlar ise karın içinde başka organlara baskı yapması ve bu baskıya bağlı olan şikayetler nedeniyle tespit edilirler (örneğin, idrar torbası üzerine baskı yaparak sık tuvalete çıkma hissi yaratması).
Submüköz Miyom
Bu miyomlar, her ay adet görülen ve yenilenen rahim iç tabakasından gelişen lezyonlardır. Bu tarz miyomlar çok büyük boyutlara ulaşmadan, başta fazla adet kanaması gibi şikayetlerle kendini belli ederler.
Saplı Miyom
Adından da anlaşılacağı üzere rahim dokusuna bir sap vasıtası ile tutunan miyomlardır. Subseröz miyomlar gibi genelde karın içine doğru büyüme eğilimindedirler ve büyük boyutlara ulaşmayan tipleri sıklıkla rastlantısal olarak tespit edilirler.
İntraligamenter Miyom
Rahimin ana dokusu dışından, rahimi ve tüpleri örten bağ dokusu içinden gelişen miyomlardır.
Miyom Belirtileri Nelerdir?
Miyomlar farklı kişilerde farklı şikayetler yaratır. Miyomun yerleşim yeri, büyüklüğü, oluşum süresi, kişinin yaşı, kişini ağrı eşiği gibi birçok sebep miyomun yarattığı şikayetlerin geniş bir yelpazeye yayılmasına sebebiyet verir. Örneklerle anlatacak olursak,
Rahim iç tabakasından ve rahimden büyüyen bir miyom (Submüköz Miyom);
- Adet kanamalarının fazla, ağrılı ve düzensiz olmasına,
- Adet kanamalarının fazla olmasına bağlı olarak kansızlık (anemi), kalp yetmezliği gibi durumlara,
- Gebeliğin oluşmasına engel teşkil edecek bir duruma (kısırlığa),
- Eğer hamilelik olursa, düşüğe, erken doğuma, düşük doğum ağırlıklı bebek doğurmaya sebebiyet verebilir.
Rahmin karın içine bakan yüzünden (subseröz, intraligamenter, saplı miyomlar) gelişen miyomlar ise
- Boyutlarına bağlı olarak genellikle organ basısı yaparlar. idrar torbasına baskı yaparak, sık tuvalete çıkma, tuvalet ihtiyacını tam tamamlayamama, vajinal bölgeye baskı yaparak cinsel ilişkide ağrı, makata baskı yaparak düzgün dışkı yapamama, kabızlık, karında şişlik, ele gelen kitle gibi etkiler ortaya çıkarabilirler.
Miyom tanısı nasıl koyulur?
Miyomlara sıklıkla hastanın şikayetlerinin değerlendirildiği ya da rutin olarak kontrollerin yapıldığı kadın doğum muayenesi (jinekolojik) esnasında tanı koyulur. Hekim tarafından yapılan Fizik muayene esnasında karın içine büyüme eğiliminde olan büyük miyomlar tespit edilebilir. Tespitte kullanılan en etkin yöntem ultrasonografidir. Yine rahim içine sıvı verilerek yapılan sulu ultrasonografi (SIS), hekimin ihtiyacına göre yapılan magnetik rezonans görüntüleme (MRI) tanı yöntemlerindendir.
Miyomlar nasıl tedavi edilirler?
Miyom tedavisi hastanın yaşına, doğurganlık durumuna, miyomun büyüklüğüne, yerleşim yerine, hastada yarattığı şikayetlere göre değişkenlik göstermektedir. Miyomlara tedavi anlamında yaklaşım, ÖZEL ve KİŞİSEL olmalıdır. Yani her miyom takip ya da ilaçla tedavi edilemeyeceği gibi yine her miyomun tedavisi mutlak cerrahi, yani ameliyat da DEĞİLDİR. Hastanın hayatını etkilemeyen, şikayet yaratmayan, rastlantısal olarak tespit edilen miyomlar, rutin kontrol sıklığı hekimin belirlediği şeklide artırılarak takip edilebilirler. Yine medikal tedavide kadınlık hormonlarının baskılandığı iğne tedavileri seçilebilir. GnRH analoğu olarak bilinen bu ilaçlar sıklıkla miyomun boyutunun küçültülmesi, hastanın cerrahiye elverişli hale getirilmesi, ameliyatta az kanamaya sebep olunması, kansızlığı olan bir hastanın kan değerlerinin toparlanması ve ameliyata hazırlanması için zaman kazanılması maksadıyla kullanılırlar. Yine medikal tedaviye ek olarak miyomların boyutların küçültülmesi, ameliyata elverişsiz yaşlı hastalarda, radyolojik olarak miyomların ya da miyomu besleyen damarların embolizasyonu yapılalarak tedavi sağlanabilir. Miyomların net ve nihai tedavi şekli cerrahidir. Bu ameliyatlar açık miyom ameliyatları ve kapalı (laparoskopik, robotik) cerrahi şeklinde yapılabilirler.
Miyom ile alakalı Sıkça sorulan sorular?
Miyom kansere dönüşür mü?
Bu ihtimal yaşlı hastalarda daha yüksek oranda görülür. Genel olarak 500 ya da 1000 miyomlu vakadan 1 tanesi kanserli tespit edilir.
Miyom enfeksiyon yapar mı?
Rahim iç tabakasından gelişmiş miyomlar, bu miyomların vajinaya doğru sarkmış halleri akıntıya ve enfeksiyona sebebiyet verebilirler ancak bu ihtimal çok nadirdir. Yani miyomlar büyük oranda enfeksiyon kaynağı değillerdir.
Miyom en çok kimlerde görülür?
Doğurganlık çağındaki, 30-45 yaş aralığında kadınlarda sıklıkla görülür. Ailesel ve genetik yatkınlık maalesef bireylerde miyom görülme sıklığını artırır. Genel olarak her beş kadından birinde hayatının her hangi bir döneminde, miyom görülme olasılığı vardır. Yani bir kadında miyom görülme oranı %20 civarındadır.
