Miyom Nerede Oluşur?
Miyom, bilindiği üzere bir kadın hastalığıdır. Genelde 35 yaş üzerindeki kadınlarda görülür. Miyom; rahimde ve rahim ağzındaki dokularda görülen iyi huylu tümörlerdir. Az da olsa kansere dönüşme riski bulunmaktadır. Boyları 1-15 cm arasında değişmektedir. Yuvarlak ve pembe bir renge sahiptirler. Çoğunlukla olumsuz semptomlar göstermezler.
Kadınların jinekolojik muayeneleri çok önemlidir. Yılda bir kez doktor kontrolüne gitmeleri gerekir. Miyomların bir hastada görülmesini belirleyen faktörleri şöyle sıralayabiliriz:
- İlk adetin erken başlaması,
- Doğum sayısı (Bir veya daha çok çocuk doğurmak miyom riskini azaltır) ve doğum yaşı (Daha geç yaşta yapanlarda risk daha azdır),
- Irk (Siyahi kadınlarda miyom görülme oranı daha fazladır),
- Doğum kontrol haplarının miyomların büyümesine sebep olmamaktadır,
Miyom ve çeşitleri nelerdir incelerken göz önünde bulundurmamız gereken birkaç etken daha var. Birincisi, genetiktir. Ailesindeki kadınlarda -mesela annesinde, kız kardeşinde, anneannesinde ve teyzesinde- miyom olan kadınlarda miyom olma ihtimali daha yüksektir. Neredeyse kaçınılmazdır, diyebiliriz. İkincisi, beslenme alışkanlıkları diyebiliriz. Miyomların gelişme riski; kırmızı et tüketimi çok olduğunda, alkol kullanımında(özellikle bira alımında), A ve D vitamini eksikliklerinde fazlalaşmaktadır. Üçüncüsü, kilo durumu. Şişman (obez) veya kilolu bayanlarda daha çok miyom görülür. Son olarak söyleyeceğimiz husus; östrojen hormonu yüksek düzeyde olan kadınlarda miyom oluşumu ve büyümesinin daha fazla olduğu belirtilmektedir. Tabii ki, bunların kaynağı ve tedavi yöntemi yapılacak kapsamlı tahlil ve tetkiklerden sonra tespit edilebilecektir.
Miyom Çeşitleri Nelerdir?
Miyom ve çeşitleri rahmin içinde veya dışında olma şekillerine göre dört ana kategoride sınıflandırılmaktadır:
- Submuköz Miyomlar; rahim iç duvarına yerleşen miyomlardır. İlerlediğinde sık sık kanamalar görülebilir. Bu tip miyomlar rahimde ne kadar fazla alanı kaplarsa gebelikte düşük yapma olasılığı o derece artmaktadır. Kısırlığa neden oldukları da bilinmektedir.
- Subseröz Miyomlar; rahmin dışındaki zarın altında ve dışa doğru büyüyen yapıdadırlar. Karın bölgesinde şişmeye neden olabilirler. Kontrolsüz büyüdüklerinde erken doğum, düşük, kısırlık ve gebelik kaybı gibi olumsuz durumlara sebep olabilmektedir.
- İntramural Miyomlar; en sık rastlanan miyom tipidir. Rahim kas tabakasının içine gömülüdür. Büyüdükçe rahim de büyür ve şişlik görülür. Adet sürelerinin uzamasına ve kanamalarının aşırı çoğalmasına neden olabilmektedir.
- Saplı Miyomlar; Submuköz ve Subseröz Miyomlar büyüyüp rahme ince bir bağla bağlı olduklarında bu adı alırlar. Saplı miyomlar kendi etrafında dönerse şiddetli ağrıya ve acil cerrahi müdahaleye sebep olabilmektedir.
Diğer Miyom ve çeşitleri ise şunlardır:
- Servikal Miyomlar; rahim ağzı bölgesinde yani servikste görülürler. Nadiren ortaya çıkarlar. Vajinal akıntılara, kısırlığa, kamalara ve enfeksiyonlara neden olabilmektedir. Acılı, ağrılı idrar şikayetine ve sık idrar yapma isteğine yol açabilmektedir.
- İnterligamentöz Miyomlar; rahmi tutan bağlar arasında gelişen miyomlardır. Sinirlere baskı yaparak şiddetli ağrılara sebep olabilmektedir.
- Paraziter Miyomlar; miyomların karın içerisine düşüp farklı bir organa tutunarak büyümesiyle oluşan miyomlardır.
Miyom Tedavisinde Hangi Yöntemler Uygulanır?
Miyomların tedavi yöntemlerinin belirlenmesinde ön tanı çok önemlidir. Çünkü, çoğu kadında farklı tür miyomlar olsa da her kadında farklı etkiler göstermektedir. Miyomların ön tanısında jinekolojik (yani fiziksel) muayene, USG, Salin İnfüzyon Sonografi (sulu USG) veya manyetik rezonans (MR) görüntüleme uygulamaları kullanılmaktadır.
Miyom ve çeşitleri için cerrahi olan ve olmayan iki grup tedavi yöntemi ön görülür. Küçük miyomların tedavisinde ilaç kullanılabilir. Bunlar; GnRH analogları, androjenler ve progestinler olarak gruplandırılır. Diğer cerrahi olmayan tedavi yöntemleri, Radyofrekans (RF) ablasyon (Isı artışı öngördüğünden anestezi yapılır) ve uterin fibroid embolizasyonu (miyomlara kan sağlayan arterlerin kapatılması) tedavisidir.
Cerrahi tedavi öngörüldüğünde hastanın tercihi önemlidir. Eğer, çocuk sahibi olmak isteniyorsa tek cerrahi yöntem miyomektomidir.
Çocuk beklentisi olmayan, 40 yaş üstü ve miyom riski devamlılık arz eden hastalarda tercih edilen cerrahi yöntem, rahmin alındığı histerektomidir.